Tạo dựng những bức ảnh khói thú vị và huyền ảo qua sáu bước

1. Chuẩn bị dụng cụ

Máy ảnh

Hầu hết các loại máy ảnh hiện nay đều thích hợp với thể loại nhiếp ảnh này. Bạn có thể sử dụng điều khiển và lấy nét thủ công để mọi việc dễ dàng hơn. Bạn cũng sẽ cần đèn chớp gắn ngoài. Một ống kính cho phép bạn tập trung vào một đối tượng trong khoảng một mét là thích hợp nhất. Và bài viết này được thực hiện với Canon “nifty fifty”, một ống kính có tiêu cự 50mm, khẩu độ f/1.8 được gắn trên máy ảnh Canon 50D. Với hình ảnh sắc nét, đây là một ống kính tuyệt vời trong phân khúc phổ thông.

Đèn chớp

Bạn sẽ cần một đèn chớp gắn ngoài bên cạnh đèn chớp sẵn có của máy ảnh để chiếu sáng cột khói theo hướng vuông góc với hướng nhìn của bạn. Và như vậy, các loại đèn chớp có giá đỡ sẽ hết sức hữu ích. Bạn cũng sẽ không muốn bất kỳ ánh sáng nào chiếu vào hậu cảnh hoặc chiếu vào máy ảnh, vì vậy một chiếc gom sáng (snoot) để điều khiển ánh sáng từ đèn chớp vào đúng cột khói là cần thiết. Bạn có thể mua một chiếc như thế ở các cửa hàng thiết bị nhiếp ảnh chuyên dụng hoặc tự làm bằng bìa các tông.

Giá ba chân

Đèn chớp sẽ cung cấp nhiều ánh sáng và cũng sẽ đóng băng hành động, nên bạn sẽ không cần quan tâm nhiều tới việc làm mờ chuyển động. Chân máy lúc này chỉ đơn giản là giúp bạn cố định khung ảnh và tạo ra sự nhất quán. Nếu bạn không có chân máy hoặc thích cầm máy ảnh thì kĩ thuật vẫn không sao.

Khung nền

Để nhìn rõ hơn khói và giúp bạn linh hoạt hơn trong quá trình chỉnh sửa, một nền đen hoặc rất tối như vải đen, bìa đen sẽ rất cần thiết. Và bởi vì cột khói tương đối nhỏ, nên bạn không cần những thứ rất lớn.

Nguồn khói

Hương, loại có dạng que, là nguồn khói rất tốt cho thể loại này. Nó có giá rẻ, cháy trong một thời gian dài và tạo ra các loại hạt khói cần thiết.

Vị trí

Trừ khi bạn bảo đảm rằng hoàn toàn không có gió trong lúc chụp ảnh, thể loại này không thích hợp với việc chụp ảnh ngoài trời. Ngay cả những luồng không khí; nhỏ nhất cũng sẽ ảnh hưởng đến mô hình khói của bạn. Còn chụp trong nhà, đặc biệt là trong một ngôi nhà hiện đại, có thể là một cách tốt để kiểm tra thiết bị phát hiện khói và việc tắt cháy của ngôi nhà là một công việc khá phiền phức. Chụp ảnh trong nhà để xe là một lựa chọn tốt. Nó dễ dàng làm tối, không có thiết bị báo khói và đủ thoáng đế làm sạch khói sau khi hoàn thành công việc và đó cũng là yêu cầu cơ bản cho bất kì vị trí nào cho thể loại nhiếp ảnh này.

2. Thiết lập cơ bản

Sơ đồ trên là một thiết lập cơ bản. Đặt máy ảnh lên giá ba chân cách nơi bạn đặt nén hương khoảng một mét. Bạn có thể đặt máy dọc hay ngang tùy thích, chỉ cần bảo đảm rằng ta có góc nhìn thích hợp và không để lộ khung nên và chân hương. Khung nền có thể xê dịch không phải là một ý tưởng tồi. Thông thường, bạn nên đặt khung nền cách nén hương 60cm để không có ánh sáng chiếu đến khi đèn chớp bên được bật lên.

Đặt đèn chớp trên giá đỡ theo hướng vuông góc với ống kính máy ảnh. Bạn sẽ chiếu sáng được một bên khói. Một số nhiếp ảnh gia đặt một gương phản chiếu ở phía đối diện để chiếu một chút ánh sáng ở phía bên kia của khói. Bạn có thể thử nghiệm và áp dụng nếu bạn thích điều đó. Và như đã nói ở trên, điều quan trọng là không được có ánh sáng rơi vào hậu cảnh cũng như lọt vào ống kính máy ảnh. Gom sáng (Snoot) là công cụ dễ nhất giúp bạn đạt được điều này.

3. Cài đặt máy ảnh và đèn chớp

Trong phòng tối nơi bạn làm việc, hãy sử dụng đèn pin hoặc một nguồn ánh sáng yếu khác để bạn có thể nhìn thấy nén hương và khung nền của bạn. Tập trung vào đầu que hương, sau đó tắt lấy nét tự động để khóa tiêu cự ống kính. Điều này sẽ bảo đảm ảnh thu được không bị mờ nhòe do máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh tiêu cự để cố gắng tìm và tập trung vào làn khói đang trôi.

Bạn nên đặt ở chế độ chụp ảnh gốc (Raw Mode) bởi làm như vậy sẽ cho phép chỉnh sửa linh hoạt hơn sau này. Để bắt đầu chụp ảnh khói, tốt nhất nên đặt ISO khoảng 100 hoặc 200. Khẩu độ nên ở khoảng f/8 đến f/11 và tốc độ màn trập là 1/125 hoặc 1/160, đủ để đóng băng chuyển động của khói. Bạn tắt đèn chớp trên máy và chụp một kiểu ảnh để kiểm tra trước khi thắp hương. Khung hình chụp được lúc này cần phải hoàn toàn đen và đó là lý do vì sao bạn cần tắt đèn chớp trên máy đi.

Bây giờ đặt đèn chớp ngang ở chế độ thủ công và đặt nó ở mức khoảng một nửa công suất. Bạn cần kết nối và đồng bộ với máy ảnh sao cho nó sẽ được kích hoạt ngay khi màn trập được mở để đón sáng. Khi hoàn thành, bạn cần tiếp tục chụp một kiểu ảnh với đèn chớp ngang. Nếu bạn chỉ thấy đầu hương xuất hiện thì bạn đã sẵn sàng để tạo nên những bức ảnh khói thú vị và huyền ảo.

4. Chụp ảnh

Thắp nén hương và nhẹ nhàng thổi tắt ngọn lửa. Một cột khói mỏng sẽ bốc lên từ vị trí đầu nén hương. Đây là lúc bạn thực hiện bước kiểm tra cuối cùng bằng cách bấm máy và kiểm tra độ sắc nét của bức hình. Hãy chắc chắn mọi thứ đều ổn vì hiển nhiên bạn không muốn các bức hình thu được bị loại đi vì thiếu độ sắc nét. Nếu bạn cần điều chỉnh để hình ảnh rõ hơn, bạn có thể dùng f/stop nhỏ hơn để có độ sâu trường ảnh lớn hơn. Và hãy làm điều đó ngay bây giờ.

Ngoài ra, bạn cũng cần kiểm tra độ phơi sáng. Nếu mọi thứ quá sáng, hãy giảm công suất đèn chớp hoặc giảm ISO. Nếu khói quá mờ, hãy làm ngược lại. Nếu muốn nhìn rõ khói hơn, hãy xem lại bước trên.

Khi tất cả đều tốt, công việc của bạn lúc này là chọn hình và bấm máy. Thỉnh thoảng hãy vẫy tay hoặc thổi nhẹ gần cột khói để thay đổi kiểu khói. Bạn nên thử với nhiều kiểu khói khác nhau để có thể chọn ra được những bức ảnh ưng ý.

5. Chỉnh sửa cơ bản

Vào lúc này, việc dùng chương trình nào để chỉnh sửa là tùy thuộc vào ý muốn bạn. Thông thường, bạn sẽ cần điều chỉnh nền đen sao cho chỉ còn các làn khói trắng. Sau đó, bạn điều chỉnh màu trắng, vùng sáng, bóng tối, độ phơi sáng và độ tương phản và tông màu của hình ảnh theo ý thích. Khi bạn muốn loại bỏ một yếu tố nào đó thì đừng ngại ngần xóa chúng bằng cọ vẽ điều chỉnh màu đen hoặc sử dụng các lớp và mặt nạ trong Photoshop nếu đó là kỹ thuật mà bạn ưa thích.

Những chiếc gương, sự trừu tượng và màu sắc!

Tôi đã có khói và bây giờ chủ đề chính sẽ là những cái gương? Vâng, những làn khói trắng trên nền đen đã tạo ra các mẫu hình thú vị và bạn có thể làm nó tốt hơn nữa với những chiếc gương hay kĩ thuật lấy đối xứng. Những bức hình ở bài viết này đã được biên tập bằng Corel Paintshop Pro, nhưng Photoshop hay bất kì phần mềm chỉnh sửs ảnh nào hỗ trợ lớp cũng sẽ hoạt động tốt. Đây cũng là lý do Lightroom không được sử dụng. Và dưới đây là các thao tác cơ bản để bạn thỏa sức giải phóng khả năng sáng tạo của mình:

–  Mở hình ảnh khói đã được chỉnh sửa cơ bản. Chọn toàn bộ hình ảnh, sao chép và dán nó lên trên cùng của hình ảnh để tạo nên một lớp mới.

– Lật lớp trên để lấy đối xứng hình ảnh theo chiều ngang hoặc chiều dọc. Trong Photoshop, bạn vào Edit > Transform > Flip Horizontally hoặc Flip Vertically.

– Thay đổi chế độ hòa trộn màu ở lớp trên thành Lighten. Sau bước này một mẫu hình thú vị sẽ được tạo ra. Ví dụ như bức hình dưới đây.

Alien Gas – Một làn khói uốn lượn được tô màu xanh lá cây

Bạn có thể di chuyển các lớp để chúng chồng lên nhau theo nhiều cách khác nhau và tạo ra các mẫu hình mới phức tạp hơn. Bạn cũng có thể lật các lớp theo nhiều hướng khác nhau và ghép chúng lại để có được bức vẽ lớn hơn.

Haze Purple – Bạn đảo ngược màu của hình ảnh trên để có âm bản của nó, (màu đen trở thành màu trắng và màu xanh lá cây trở thành màu tím), sau đó lấy đối xứng bức hình theo cả chiều ngang và chiều dọc

Đến lúc này bạn đã bước qua cửa để vào vương quốc của nghệ thuật trừu tượng và có vẻ mọi thứ đều ổn. Chúng ta sẽ tiếp tục thử sức với việc tăng số lượng màu trong hình lên trên con số hai.

Gordian Knot – Hình ảnh này được tạo ra bằng cách nhân đôi theo cả chiều ngang và chiều dọc và sau đó dùng các dốc màu để tô

Tạo một lớp khác ở trên cùng ngăn xếp và tô màu nó bằng một dốc màu (gradient). Bạn tiếp tục với chế độ hòa trộn Overlay hoặc Soft Light và kiểm tra màu khói có phù hợp với dốc màu hay không. Nếu bạn thích tô màu khói bằng tay, hãy tạo một lớp trắng ở trên cùng. Chuyển chế độ hòa trộn thành Overlay và sử dụng công cụ Brush cùng màu bạn chọn để tô màu. Bạn có thể dùng nhiều màu để tô màu khói trong khi màu đen của khung nền không bị ảnh hưởng.

Giống như vết mực Rorschach, những gì bạn nhìn thấy đậm chất cá nhân

Các tác phẩm chụp khói trừu tượng này hấp dẫn người xem theo cùng một cách mà chúng ta thực hiện các bài kiểm tra của Rorschach InkBlots. Mỗi người có thể nhìn thấy những hình ảnh khác nhau và diễn giải chúng theo những cách rất khác nhau. Có điều này bởi vì bộ não chúng ta có xu hướng quy những điều mới lạ thành những điều thân quen hơn để dễ dàng xử lý. Khi xem những hình khói đang trôi ngẫu nhiên này, bộ não ngườ i xem sẽ nhanh chóng kết nối đến những hình ảnh có ý nghĩa mà họ đã tích lũy trong cuộc sống của mình để diễn giải nội dung trước khi đưa ra quyết định hành động phù hợp. Giải mã sự liên tưởng này có thể gợi những khát khao, mong muốn tiềm ẩn và đặc tính cơ bản của mỗi người.

Khói trong các thể loại ảnh khác

Các thể loại ảnh khác cũng có thể cần đến sự có mặt của khói trong bức hình. Lúc này, khói là một yếu tố phụ, trừ khi bạn có ý định biến nó thành trung tâm của bức hình. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể áp dụng các kỹ thuật tương tự để có thể làm việc với ánh sáng bên. Ví dụ bức hình “Smokin’ Hot Peppers” này được thắp sáng bằng hai chiếc đèn chớp, một ở hai bên của chiếc bình và một nén hương được đặt trong và đằng sau những quả ớt trong chiếc bình. Một đèn chớp ở hai bên đối tượng là sự khác biệt duy nhất ở đây.

Khói giả

Đây là thủ thuật cuối cùng mà bạn cần tới khi bạn khi bạn muốn thứ gì đó giống như khói nhưng bạn đang ở trong không gian làm việc không hút thuốc.

Bạn cần lấy một ít chỉ nha khoa, làm sờn nó một chút, và buộc nó vào đèn chiếu sáng hoặc đèn pin nhỏ để ánh sáng chiếu dọc xuống chiều dài của chỉ nha khoa và vào đối tượng của bạn. Sau đó bạn thực hiện một bức hình với độ phơi sáng dài trong khi bạn giữ cho những sợi chỉ liên tục di chuyển. Quả thực hình ảnh thu được trông không giống khói lắm, tuy nhiên bạn cũng nên biết để làm giàu thêm kho thủ thuật hình ảnh của mình.

6. Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ

Cũng giống như nhiều kỹ thuật chụp hình khác, chìa khóa để hoàn thiện kỹ năng chụp ảnh khói là không ngừng thực hành. Bạn có thể phải chụp hàng trăm hình ảnh chỉ để tìm ra một vài hình ảnh như mong muốn vì vậy đừng vội nản lòng mà hãy không ngại thử sức và không ngừng thay đổi. Chúc sớm có nhiều hình ảnh thực sự ấn tượng sẽ do chính tay bạn chụp nên.